Ông già Noel, một biểu tượng Giáng sinh quen thuộc trong văn hóa toàn cầu, có nguồn gốc từ nhiều câu chuyện và truyền thuyết khác nhau. Trong tiếng Việt, cái tên “Ông già Noel” bắt nguồn từ tên tiếng Pháp Le Père Noël (Cha Noel), được người Việt gọi theo khi thực dân Pháp du nhập vào Việt Nam. Tên gọi này mang đậm ảnh hưởng văn hóa phương Tây trong thời kỳ Pháp thuộc.
Tuy nhiên, hình ảnh "Ông già Noel" thực chất được biết đến rộng rãi hơn qua tên gọi Santa Claus trong tiếng Anh, vốn xuất phát từ tên Hà Lan Sinter Klaas, là biến thể của tên Thánh Nicholas (Saint Nicholas). Thánh Nicholas là một nhân vật lịch sử thực sự, sống vào thế kỷ thứ 4 tại Myra, một thành phố thuộc đế chế Byzantine (nay là Thổ Nhĩ Kỳ). Ngài nổi tiếng với lòng nhân ái, đặc biệt là sự thương xót đối với người nghèo và trẻ em.
Thánh Nicholas là con trai của một gia đình quý tộc giàu có. Ngay từ khi còn nhỏ, ông đã thể hiện lòng tốt và tinh thần bác ái. Sau khi cha mẹ qua đời, Thánh Nicholas sử dụng tài sản của gia đình để giúp đỡ người nghèo và đặc biệt là những gia đình không đủ điều kiện kết hôn, một trong những câu chuyện nổi tiếng là việc ông đã lén lút để ba túi vàng vào nhà của ba cô gái nghèo để họ có thể có của hồi môn, giúp họ tìm được chồng.
Với những hành động tốt đẹp này, Thánh Nicholas được dân chúng tôn vinh như một vị thánh, và dần dần, hình ảnh của ông được kết hợp với truyền thống trao quà vào dịp Giáng sinh, đặc biệt là cho trẻ em.
Hình ảnh của Ông già Noel mà chúng ta biết ngày nay đã phát triển qua nhiều thế kỷ. Một trong những điểm mốc quan trọng là vào năm 1823, bài thơ nổi tiếng “A Visit from St. Nicholas” (Chuyến thăm của Thánh Nicholas) do Clement Clarke Moore sáng tác, đã mô tả ông già Noel như một nhân vật béo tròn, vui vẻ, có râu trắng dài, cưỡi xe tuần lộc và phân phát quà cho trẻ em vào đêm Giáng sinh. Đây là một trong những mô tả đầu tiên về hình ảnh ông già Noel mà chúng ta vẫn thường thấy.
Đến năm 1860, hình ảnh ông già Noel chính thức được củng cố trong văn hóa đại chúng qua những tác phẩm của họa sĩ Thomas Nast, người đã vẽ ông già Noel với bộ đồ đỏ viền trắng, hình ảnh này được duy trì trong suốt thế kỷ 20 và hiện nay.
Ngày nay, ông già Noel không chỉ là biểu tượng của lễ Giáng sinh ở phương Tây, mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong lễ hội cuối năm trên toàn cầu. Trẻ em từ khắp nơi đều tin rằng ông già Noel sống ở Bắc Cực, nơi có một xưởng sản xuất đồ chơi khổng lồ với sự giúp đỡ của những chú lùn (elves). Các bộ phim Hollywood như The Polar Express cũng đã làm sâu sắc thêm hình ảnh của ông già Noel trong tâm trí trẻ em và người lớn.
Phần Lan, nơi được cho là quê hương của ông già Noel, cũng đã xây dựng một khu du lịch nổi tiếng tại Lapland, một khu vực gần vòng Bắc Cực. Ngôi làng Rovaniemi, nơi được cho là nơi cư trú của ông già Noel, thu hút hàng trăm nghìn du khách mỗi năm. Du khách có thể thăm Văn phòng của ông già Noel, gửi thư qua Bưu điện của ông già Noel, và tham gia vào các hoạt động Giáng sinh hấp dẫn khác.
Truyền thống trao quà vào dịp Giáng sinh bắt nguồn từ phong tục của Thánh Nicholas, và sau này đã phát triển thành một phần quan trọng trong lễ hội Giáng sinh. Các bậc phụ huynh sẽ giả vờ rằng ông già Noel đến vào đêm Giáng sinh, để lại quà cho trẻ em dưới cây thông Noel hoặc trong những chiếc tất treo trên lò sưởi. Những món quà này không chỉ là phần thưởng cho những đứa trẻ ngoan, mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của lòng nhân ái, sự chia sẻ và tình yêu thương trong những dịp Giáng sinh.
Sưu tầm & biên soạn
